De feiten en fabels over aids/hiv

Het is vandaag Wereld Aids Dag. Een goed moment om je te verdiepen in wat aids en hiv precies zijn. Want wat is het verschil eigenlijk? En hiv, komt dat niet alleen voor onder homo’s of ver weg in Afrika? Hanna Bos, arts bij Soa Aids Nederland, beoordeelt zeven stellingen: is het feit of fabel?

Aids is het gevolg van hiv

‘Dat klopt. Hiv is een virus dat je afweersysteem vernielt. Dat gaat heel langzaam. Mensen merken er soms niets van: dat maakt het ook zo’n gemeen virus. Pas als je afweersysteem zó is afgebrokkeld dat het je niet langer beschermt tegen ziektes, spreken we van aids. Dan kan een longontsteking al dodelijk zijn. Toen de ziekte net was ontdekt, begin jaren tachtig, stierven veel mensen aan aids. Nu veel minder, dankzij steeds betere behandelingen.’

Het zijn vooral homomannen die hiv krijgen

‘In Nederland is dat inderdaad het geval. Uit de laatste cijfers van Stichting HIV Monitoring blijkt dat bij 19.382 mensen het virus is vastgesteld. De helft daarvan zijn mannen die met mannen seks hebben. Zij hebben vaker anale seks, daarbij wordt hiv makkelijker over gedragen. Hiv komt in Nederland daarom vaker voor bij deze groep. Maar kijken we naar Afrika, waar hiv en aids een veel groter probleem vormen, zijn het ook veel hetero’s die hiv krijgen. Dat komt door de armoede daar en het gebrek aan goede zorg. Uiteindelijk heeft je geaardheid niets te maken met of je hiv wel of niet kunt oplopen: je kunt het krijgen als je zonder condoom seks hebt met iemand die besmet is.’

Je kunt alleen hiv krijgen als je seksueel actief bent

‘Dat is niet helemaal waar. Natuurlijk, bij onveilige seks is het risico het grootst. Maar hiv kan ook van moeder op kind worden overgedragen tijdens de zwangerschap. In Afrika komen zo veel kinderen met hiv ter wereld. In Nederland gebeurt dit gelukkig al een paar jaar niet meer: zwangere vrouwen met hiv kunnen met een behandeling gewoon gezonde kinderen krijgen. Je kunt ook geïnfecteerd raken van vieze naalden. Dat kan voorkomen onder drugsgebruikers, maar ook als je een tatoeage laat zetten. Ik zou op vakantie in Thailand niet ergens in een steegje goedkoop een tattoo nemen.’

Je kunt hiv-besmet raken van tongzoenen

‘Complete onzin. Een hand geven, knuffelen of wild tongzoenen, dat kan allemaal geen kwaad. Toch krijgen veel mensen met hiv nog altijd met dat soort vooroordelen te maken. Hiv is alleen overdraagbaar via bloed, sperma, vaginaal vocht of geïnfecteerde moedermelk. Van pijpen en seks met condoom krijg je het dus ook niet.’

Er is geen medicijn tegen hiv en aids

‘Hiv is goed te behandelen, maar niet te genezen. Het is heel belangrijk om er snel bij te zijn – dat is eigenlijk met elke ziekte zo. Wie hiv heeft, slikt een pil per dag, een leven lang. Op die manier hoef je geen aids te krijgen. Deze hiv-remmers zorgen ervoor dat het virus als het ware gaat slapen. Het is dan niet meer in het bloed te vinden. Het zit er nog wel, maar je kunt hiv niet meer overdragen aan anderen. Dat er nog geen medicijn is om hiv te genezen, komt omdat het een heel slim en gemeen virus is. Echt, je wilt niet weten hoeveel onderzoekers er elke dag bezig zijn om de oplossing te ontdekken.’

Heb je hiv? Dan is dat je eigen schuld

‘Nee. Hoe lullig het ook klinkt, het is vaak een kwestie van pech. Iedereen heeft wel een keertje in zijn of haar leven seks zonder condoom. Dat is altijd een risico. Doe het dus altijd veilig, zou ik zeggen. Dat je een wild seksleven moet hebben om hiv op te lopen, dat is niet waar. Uit onderzoek blijkt dat mensen in Afrika minder bedpartners hebben dan hier in het Westen en toch zijn daar meer mensen met hiv. Je kunt veel doen om besmetting te voorkomen, maar als je het oploopt, is dat niet je eigen schuld. Het is juist goed om het erover te hebben. Dat die Amerikaanse acteur, Charlie Sheen, nu heeft verteld dat hij hiv heeft, is hartstikke dapper.’

Hiv komt onder jongeren niet voor

‘Uit de laatste cijfers blijkt dat er in Nederland 206 kinderen en jongeren onder de achttien jaar hiv hebben. Dat komt voornamelijk doordat hun moeder het virus heeft overgedragen tijdens de zwangerschap. In Nederland worden al een paar jaar geen baby’s met hiv meer geboren omdat alle zwangere vrouwen getest worden en, als ze hiv hebben, behandeld worden zodat het virus niet overdragen kan worden. Wel worden er kinderen met hiv uit andere landen in Nederland geadopteerd en hier natuurlijk goed behandeld.

Jongeren hoeven zich geen al te grote zorgen te maken over hiv.

De kans dat je een andere soa oploopt – bijvoorbeeld chlamydia – is veel groter. Vrij daarom veilig: gebruik een condoom en laat je testen als dat nodig is, zeker als homojongen. Je kunt het maar beter weten als je een soa hebt en zeker als je hiv hebt! Je kunt tegenwoordig heel goed met hiv leven.’

Gepubliceerd in 7Days